สมเด็จวัดสะตือ

 สมเด็จวัดสะตือ  
มีทุกพิมพ์ทรงที่สมเด็จโตสร้าง คือ..หลักฐานที่น่าเชื่อถือ !
จากคอลัมน์เซียนสมเด็จ โดย เจษ อาภา 
นิตยสารพระเครื่องพุทธคุณ ฉบับ ก พ  2560

พระสมเด็จกรุวัดสะตือเป็นพระที่บรรจุในองค์พระพุทธไสยาสน์ และพระเจดีย์ ซึ่งก่อสร้างแล้วเสร็จในปี พ.ศ. 2414 ก่อนที่เจ้าประคุณสมเด็จพุฒาจารย์โต จะมรณภาพ 1 ปี

การสร้างองค์พระพุทธไสยาสน์ในครั้งนี้ ก็เพื่อระลึกถึงโยมมารดาของท่านเอง โดยได้มาทำการก่อสร้างพระพุทธรูปก่ออิฐถือปูนปางพุทธไสยาสน์ ณ หมู่บ้านที่ถือกำเนิดที่วัดท่างาม ปัจจุบันคือ วัดสะตือ ตำบลท่าหลวง อำเภอท่าเรือ จังหวัดพระนครศรีอยุธยาซึ่งพระนอนใหญ่มีขนาด ยาว 52 เมตร กว้าง 9 เมตร สูง 16 เมตร องค์พระโปร่ง(ซึ่งใช้เป็นที่บรรจุพระไว้ภายใน)

พระสมเด็จกรุวัดสะตือถูกค้นพบเมื่อ จอมพล ป.พิบูลสงคราม นายกรัฐมนตรีได้เดินทางมาปิดทองพระนอนวัดสะตือซึ่งเวลานั้นพระนอนอยู่ในสภาพทรุดโทรมมากจึงบัญชาการให้กรมโยธาเทศบาลได้จัดการปฏิสังขรณ์พระนอนใหม่เมื่อ พ.ศ. 2499 จึงได้พบพระสมเด็จพิมพ์ต่างๆ บรรจุอยู่

แต่ด้วยในสมัยนั้นพระสมเด็จวัดระฆังยังไม่ได้เป็นที่นิยมโดยทั่วไปเยี่ยงในปัจจุบันนี้ จึงไม่ได้เป็นข่าวใหญ่โต และไม่ได้มีผู้สนใจอยากได้พระสมเด็จที่ถูกพบดังกล่าว พระสมเด็จที่ถูกค้นพบในขณะนั้นจึงได้มีการแจกจ่ายเฉพาะในกลุ่มผู้ที่เกี่ยวข้องกับการบูรณะในขณะนั้นซึ่งส่วนใหญ่เป็นผู้หลักผู้ใหญ่ผู้มีชื่อเสียงในสมัยนั้นเท่านั้น และต่อมาพระชุดนี้ที่ก็ได้ตกทอดสู่ทายาท และมีการนำมาเปิดเผยในเวลาต่อมา

พระกรุนี้ได้ถูกนำออกจากกรุเป็นจำนวนมากเมื่อผ่านมาไม่กี่ปีนี้เอง ราวพ.ศ. ๒๕๔๙ เมื่อมีการบูรณะองค์พระเจดีย์ที่อยู่ภายในวัด ตั้งอยู่ทางด้านเหนือของพระพุทธไสยาสน์ริมแม่น้ำป่าสัก และปีพ.ศ. ๒๕๕๒ เมื่อมีการบูรณะองค์พระพุทธไสยาสน์อีกครั้ง

การเปิดกรุในครั้งหลังสุดนี้ ได้มีการสำรวจพระพิมพ์ต่างๆที่บรรจุอยู่ภายในองค์พระพุทธไสยาสน์ ซึ่งมีมากมายหลายพิมพ์ด้วยกันดังนี้คือ

1.พิมพ์ใหญ่

2.พิมพ์เจดีย์

3.พิมพ์ฐานแซม

4.พิมพ์เกศบัวตูม

5.พิมพ์ปรกโพธิ์

6.พิมพ์ยอดขุนพล

7.พิมพ์ใสยาสน์

8.พิมพ์วัดเกศ 7 ชั้น

9.พิมพ์เล็บมือ

10.พิมพ์สามเหลี่ยม

นั่นคือจำนวนพิมพ์ขององค์พระที่เปิดกรุจากวัดสะตือแห่งนี้ ซึ่งหากพิจารณาแล้ว ท่านจะพบเห็นการเชื่อมโยงบางสิ่งบางอย่างของแม่พิมพ์ที่ไปพ้องกับพิมพ์ต่างๆที่สมเด็จโตสร้างไว้ใน 3 วัดแทบทั้งสิ้น ดังรายละเอียดต่อไปนี้

1.พิมพ์ใหญ่, พิมพ์เจดีย์ พิมพ์ฐานแซม พิมเกศบัวตูม พิมพ์ปรกโพธิ์ ล้วนแล้วแต่มีพุทธลักษณะองค์พระพิมพ์ทรงเหมือนกับพระพิมพ์ต่างๆจากวัดระฆังแทบทั้งสิ้น ชนิดที่แยกไม่ออกเลยทีเดียว

2.พิมพ์ยอดขุนพล พิมพ์ใสยาสน์ ก็พ้องกับพระสมเด็จวัดบางขุนพรหม กรุเจดีย์เล็กอย่างไม่น่าเชื่อ

3.พิมพ์วัดเกศไชโย เป็นแบบ 7 ชั้นนิยม ซึ่งหากเทียบกับวัดเกศแท้ๆ แทบจะหาความแตกต่างไม่เจอเลย

4.พิมพ์เล็บมือ กับพิมพ์สามเหลี่ยมนั้น เป็นพิมพ์ที่แปลกแยกออกมาจาก 3 วัด(วัดระฆังก็มีพิมพ์เล็บมือ แต่ไม่มาก และไม่เห็นบ่อยนัก แต่มีที่วัดสะตือเยอะมาก) เข้าใจว่าเป็นพิมพ์ที่สร้างเพื่อบรรจุในวัดสะตือโดยเฉพาะ สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นพระที่ปั๊มแล้วไม่สมบูรณ์ จึงได้นำมาแก้ไขตัดขอบที่ไม่สมบูรณ์ออกเหลือเพียงซุ้มครอบแก้วเป็นพิมพ์เล็บมือ และตัดเอาเฉพาะองค์พระ เป็นพิมพ์สามเหลี่ยม เพื่อบรรจุกรุวัดสะตือโดยเฉพาะ

                ทั้งหมดนั้นคือการพ้องพิมพ์จำนวนกว่า 10 พิมพ์ ระหว่างวัดสะตือกับพระ 3 วัด(ระฆัง,บางขุนพรหม,วัดเกศ) ที่สมเด็จพุฒาจารย์ โต สร้างพระเอาไว้ นับเป็นหลักฐานชิ้นสำคัญที่เชื่อมโยงได้ว่า พระสมเด็จวัดสะตือนั้น ถือกำเนิดขึ้นจากการสร้างและทันยุคของสมเด็จโตอย่างแน่นอน...