รูปสวัสดิกะคนสมัยใหม่อาจรู้แค่ว่ามันเป็นสัญลักษณ์ของกองทัพนาซี โดยมีฮิตเลอร์เป็นผู้นำและเป็นผู้เอาสัญลักษณ์นี้มาเป็นสัญลักษณ์ของกองทัพ ความจริงคือฮิตเลอร์ศึกษาเรื่องราวของศาสนาและความเชื่อต่างๆแม้ว่าฮิตเลอร์จะปฏิเสธศาสนาคริสต์ แต่เขากลับเชื่อเรื่องพลังงานเหนือธรรมชาติ เชื่อเรื่องไสยศาสตร์เวทย์มนต์ รวมทั้งเชื่อในสัญลักาณ์ของสวัสดิกะที่กล่าวว่าเป็นสัญลักษณ์แห่งความสวัสดิมงคลหรือชัยชนะความโชคดีทุกประการ
สัญลักษณ์สวัสดิกะนั้นเป็นสิ่งที่มีมานานนับหลายพันปี อย่างในไทยเราพบสัญลักษณ์สวัสดิกะที่เก่าแก่ที่สุดที่ดงศรีมหาโพธิ์ จ.ปราจีณบุรี มีอายุเก่าแก่กว่าสองพันปีมาแล้ว
รูปของสวัสดิกะนั้นมีหลักฐานทางความเชื่อมาจากลัทธิความเชื่อที่เก่าแก่อย่างฮินดู โดยสวัสดิกะนั้นเป็นรูปของการหมุนเวียนของสังสารวัฏฏ์ เป็นตัวแทนของจักรนารายณ์ หรือจักรแห่งมหาทรุคา โดยแบ่งว่าถ้าสวัสดิกะหมุนไปซ้ายก็เป็นมหาจักรของฝ่ายหญิงคือพระนางทรุคา ถ้าสวัสดิกะนั้นหมุนไปทางขวาก็เป็นมหาจักรของฝ่ายชายคือเป็นจักรพระนารายณ์นั่นเอง ไม่เพียงเท่านี้ปราชญ์ของฮินดูยังมองสวัสดิกะว่าเป็นเครื่องของพระพิฆเนศด้วย โดยบางท่านอธิบายให้ผู้เขียนฟังว่า แง่งนึงของสวัสดิกะเปรียบได้กับงวง แง่งหนึ่งของสวัสดิกะเปรียบได้กับงา แง่งหนึ่งของสวัสดิกะเปรียบได้กับหู แง่งหนึ่งของสวัสดิกัเปรียบได้ศีรษะ รวมสี่แง่งเป็นหน้าพระพิฆเนศพอดี
ในพระพุทธศาสนาสวัสดิกะก็คือสัญลักษณ์ตัวแทนของธรรมจักร ที่พระพุทธองค์ทรงหมุนขึ้นแล้วและมีอานุภาพเหนือเทพ พรหม มารทั้งปวง เป็นจักรที่หมุนไปเพื่อความหลุดพ้นออกจากสังสารวัฏฏ์
ในเมืองไทยเรามีหลวงปู่โอภาสี แห่งอาศรมบางมดที่ท่านใช้เครื่องหมายสวัสดิกะเป็นสัญลักษณ์แทนองค์ของท่าน ซึ่งตีความหมายได้ว่า น่าจะหมายถึงธรรมจักรที่มีอำนาจปราบมาร และที่สำคัญหมายถึงการปราบมารในใจเขาเราแต่ละคนนั่นเอง ทั้งนี้สวัสดิกะเป็นเครื่องหมายที่มีความหมายลึกซึ้งกว้างขวางมาก นอกจากนี้ยังเปรียบได้กับการหมุนเวียนของธาตุทั้ง ๔ การหมุนไปของวัฏฏจักร อย่างไรก็ตามความหมายที่น่าจะลึกซึ้งที่สุดก็คงเป็นสัญลักษณ์อันเป็นตัวแทนของธรรมจักรขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
นอกจากหลวงปู่โอภาสีแล้วก็มีหลวงปู่กบ แห่งเขาสาลิกา จ.ลพบุรีท่านผู้นี้เป็นอาจารย์ของหลวงปู่โอภาสีและเป็นบรมครูที่เกจิอาจารย์หลายท่านมาฝากตัวเป็นศิษย์ ท่านก็ใช้สัญลักษณ์นี้เช่นกันแต่ท่านจะเขียนเป็นวงกลมและมีกากบาทอยู่ตรงกลางไม่ก็เขียนเป็นเลขหนึ่งไทยแล้วใส่กากบาทไว้ตรงกลาง

ในวิชาสายยาแดงก็เช่นกันเครื่องหมายสวัสดิกะนับว่าเป็นเครื่องหมายสำคัญและเป็นมงคลยิ่งในการสักยาแดงนั้นก็มีการสักเครื่องหมายสวัสดิกะลงไว้ในตัวของผู้เป็นศิษย์ด้วย
ทั้งนี้เพราะสัวสดิกะในวิชาสายยาแดงสุ่ยหยิ่นจ่อนั้น คือเครื่องหมายของพระโพธืสัตว์เจ้าสัจจะยามินผู้เป็นต้นสายบรมครูของวิชาสายนี้
ย้อนให้อ่านกันอีกครั้งว่าเจ้าสัจจะยามินนั้นเป็นราชบุตรของกษัตริย์ เพียงแต่เกิดกับมเหสีองค์รอง มเหสีองค์เอกเลยอิจฉาใส่ร้ายว่าเป็นกาลกิณีต้องเอาไปประหาร แต่ที่สุดพู่พู่อ่องก็มาช่วยไว้ทันและชุบเลี้ยงจนสำเร็จเป็นมหาสิทธา ๑ ใน ๑๐ ของเมืองม่านในเวลาต่อมา
ในเวลาที่เจ้าสัจจะยามินเกิดนั้น พระองค์มีสัญลักษณ์สวัสดิกะอยู่ในฝ่ามือ มีดอกไม้ทิพย์บางท่านว่าเป็นยาทิพย์กำไว้ในมือ โดยของทิพย์นี้เทวดานำมาใส่ให้ในมือหลังคลอดออกมาแล้ว อีกทั้งเวลาท่านไปไหนก็มีฉัตรทิพย์ลอยอยู่เหนือศีรษะเสมอ
เครื่องหมายสวัสดิกะจึงเป็นเครื่องหมายแห่งสิริมงคลและมีอำนาจเหนือภูติผีปีศาจ ใช้ลบล้างอำนาจมนต์ดำทั้งปวงได้ แม้มีติดไว้ที่ไหนก็เป็นมงคลอันประเสริฐ ณ สถานที่แห่งนั้นเพราะถือว่ามีสัญลักษณ์แห่งชัยชนะของพระพุทธเจ้าปรากฏอยู่
ความศักดิ์สิทธิ์จากเครื่องหมายสวัสดิกะนั้นอยู่ที่ผู้ใช้นั่นเองว่ามีจิตเชื่อมถึงครูสัจจะยามินหรือไม่ มีจิตเข้าถึงพระรัตนตรัยแลเห็นความยิ่งใหญ่ในพระพุทธองค์พร้อมทั้งอานุภาพแห่งพระธรรมคำสั่งสอนการหมุนธรรมจักรของพระองค์มากน้อยเพียงใด เข้าถึงความเป็นสงฆ์คือความเป็นผู้รู้ตามในคำสั่งสอนขององค์พระศาสดาเพียงไร ถ้าเข้าถึงรัตนตรัยแล้วมีจิตเชื่อมกับครูเจ้าสัจจะยามินแล้ว เขียนเครื่องหมายนี้ไว้ที่ใดก็ศักดิ์สิทธิ์มีฤทธิ์ปราบมารได้ ณ ที่นั้นเสมอไป